Οι τρόποι για την ακριβή και αξιόπιστη διαχείριση των αποθεμάτων της επιχείρησής σας σύμφωνα με τα πρότυπα του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 2 (ΔΛΠ 2)
Ο σκοπός του ΔΛΠ 2 είναι να καθορίσει τον λογιστικό χειρισμό των αποθεμάτων, τα οποία αναγνωρίζονται ως περιουσιακά στοιχεία μιας οικονομικής οντότητας μέχρις ότου τα σχετικά έσοδα από την πώλησή τους αναγνωριστούν. Το πρότυπο αυτό παρέχει λεπτομερείς οδηγίες για τον τρόπο προσδιορισμού του κόστους των αποθεμάτων και την εν συνεχεία αναγνώρισή του ως έξοδο κατά την πώληση, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων υποτίμησης της λογιστικής αξίας τους μέχρι την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία. Επιπλέον, περιγράφει τους αποδεκτούς τύπους προσδιορισμού του κόστους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κοστολόγηση των αποθεμάτων, εξασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ).
Τα αποθέματα, σύμφωνα με το ΔΛΠ 2, θεωρούνται περιουσιακά στοιχεία όταν:
- Κατέχονται προς πώληση στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητας.
- Βρίσκονται στη διαδικασία παραγωγής με σκοπό την πώληση.
- Έχουν τη μορφή πρώτων υλών ή υλικών που θα χρησιμοποιηθούν στην παραγωγική διαδικασία ή κατά την παροχή υπηρεσιών (όπως εμπορεύματα, πρώτες και δευτερεύουσες ύλες, προϊόντα σε εξέλιξη, έτοιμα προϊόντα κ.λπ.).
Αυτή η κατηγοριοποίηση εξασφαλίζει την κατάλληλη διαχείριση και αναγνώριση των αποθεμάτων στις οικονομικές καταστάσεις μιας επιχείρησης.
Επιμέτρηση Αποθεμάτων
Η επιμέτρηση των αποθεμάτων, βάσει του ΔΛΠ 2, γίνεται στη χαμηλότερη αξία μεταξύ του κόστους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας.
Το κόστος των αποθεμάτων πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις δαπάνες που σχετίζονται με την απόκτηση, την επεξεργασία και τις λοιπές δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για να φτάσουν τα αποθέματα στην παρούσα θέση και κατάστασή τους. Συγκεκριμένα, στο κόστος περιλαμβάνονται οι δαπάνες αγοράς (π.χ. τιμή αγοράς, φόροι εισαγωγής), οι δαπάνες μεταποίησης (π.χ. εργατικό κόστος) και άλλες σχετικές δαπάνες.
Ωστόσο, ορισμένα κόστη εξαιρούνται από το κόστος των αποθεμάτων, όπως:
- Υπερβολικά μεγάλη φύρα υλών ή σπατάλη εργασίας και άλλων παραγωγικών πόρων.
- Κόστος αποθήκευσης, εκτός εάν είναι απαραίτητο σε ενδιάμεσο στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας.
- Γενικά έξοδα διοίκησης που δεν συνεισφέρουν άμεσα στην παραγωγή ή μεταφορά των αποθεμάτων.
- Κόστος πώλησης.
Αυτή η προσέγγιση διασφαλίζει ότι η αποτίμηση των αποθεμάτων είναι ορθολογική και ακριβής, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες υπερτίμησης των περιουσιακών στοιχείων.
Τεχνικές Επιμέτρησης του Κόστους
Στο πλαίσιο του ΔΛΠ 2, υπάρχουν τεχνικές επιμέτρησης του κόστους των αποθεμάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για λόγους ευκολίας και ακρίβειας, αρκεί το αποτέλεσμα να προσεγγίζει το πραγματικό κόστος των αποθεμάτων. Οι συχνότερα χρησιμοποιούμενες μέθοδοι είναι το πρότυπο κόστος και η μέθοδος της λιανικής τιμής πώλησης.
Πρότυπο Κόστος
Η μέθοδος του πρότυπου κόστους λαμβάνει υπόψη τα κανονικά επίπεδα υλών και υλικών, εργατικού κόστους, αποδοτικότητας, καθώς και αξιοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας. Το πρότυπο κόστος μπορεί να είναι χρήσιμο για την εκτίμηση του κόστους όταν οι μεταβολές στην παραγωγική διαδικασία είναι ελάχιστες. Ωστόσο, το πρότυπο κόστος πρέπει να επανεξετάζεται και να αναπροσαρμόζεται τακτικά με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, ώστε να αντανακλά την πραγματικότητα της παραγωγικής διαδικασίας και να εξασφαλίζεται η ακρίβεια των οικονομικών καταστάσεων.
Μέθοδος Λιανικής Τιμής Πώλησης
Η μέθοδος της λιανικής τιμής πώλησης εφαρμόζεται συνήθως σε επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός προϊόντων με παρόμοια περιθώρια κέρδους και η χρήση άλλων κοστολογικών μεθόδων είναι δύσκολη και χρονοβόρα. Στη μέθοδο αυτή, το κόστος του αποθέματος εκτιμάται μειώνοντας την αξία πώλησης των αγαθών κατά το προβλεπόμενο ποσοστό μεικτού περιθωρίου κέρδους. Το ποσοστό αυτό βασίζεται στα ιστορικά στοιχεία της επιχείρησης και μπορεί να προσαρμόζεται ανάλογα με το είδος των προϊόντων και τις τάσεις της αγοράς.
Η χρήση της μεθόδου λιανικής τιμής πώλησης είναι αποτελεσματική για την παρακολούθηση των αποθεμάτων μεγάλου αριθμού ειδών, ενώ παρέχει την ευελιξία προσαρμογής σε γρήγορα μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα, όπως η λιανική πώληση. Κάθε τμήμα λιανικής συχνά χρησιμοποιεί ένα μέσο ποσοστό μεικτού περιθωρίου κέρδους, το οποίο λαμβάνει υπόψη και την πιθανότητα απομείωσης της αξίας των αποθεμάτων λόγω μειωμένης ζήτησης ή πτώσης των τιμών.
Τύποι Προσδιορισμού του Κόστους
Σύμφωνα με το ΔΛΠ 2, ο προσδιορισμός του κόστους των αποθεμάτων εξαρτάται από τη φύση των ειδών και τη χρήση τους. Ο τρόπος αυτός μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το αν τα αποθέματα είναι συνήθως εναλλάξιμα ή προορίζονται για ειδικούς σκοπούς.
Εξατομικευμένο Κόστος
Το κόστος των αποθεμάτων που προορίζονται για συγκεκριμένο σκοπό, και τα οποία δεν είναι συνήθως εναλλάξιμα, καθορίζεται μέσω της εξατομίκευσης του μεμονωμένου κόστους κάθε είδους. Αυτή η μέθοδος εφαρμόζεται όταν είναι δυνατός ο άμεσος προσδιορισμός συγκεκριμένων κόστους σε ξεχωριστά αποθέματα. Χρησιμοποιείται κυρίως για αγαθά που αγοράζονται ή παράγονται για ειδικά έργα ή για συγκεκριμένους πελάτες.
Ωστόσο, η εξατομίκευση του κόστους δεν είναι κατάλληλη όταν υπάρχουν μεγάλα αποθέματα ειδών που αντικαθίστανται σε μια συνεχή ροή, όπου η διατήρηση εξατομικευμένων στοιχείων για το κόστος είναι ακατάλληλη ή πρακτικά δύσκολη.
Μέθοδος Πρώτης Εισαγωγής – Πρώτης Εξαγωγής (FIFO)
Για αποθέματα που είναι εναλλάξιμα και δεν προορίζονται για ειδικούς σκοπούς, η μέθοδος Πρώτης Εισαγωγής – Πρώτης Εξαγωγής (FIFO) είναι συνήθης πρακτική. Αυτή η μέθοδος υποθέτει ότι τα πρώτα αποθέματα που εισάγονται στη διαδικασία παραγωγής ή αγοράζονται, είναι αυτά που θα πωληθούν πρώτα. Συνεπώς, τα αποθέματα που παραμένουν στο τέλος της περιόδου είναι αυτά που αγοράστηκαν ή παρήχθησαν πιο πρόσφατα. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται συχνά σε περιβάλλοντα όπου τα αποθέματα έχουν μικρή διάρκεια ζωής ή είναι ευαίσθητα στο χρόνο.
Μέσο Σταθμισμένο Κόστος
Με τη μέθοδο του Μέσου Σταθμισμένου Κόστους, το κόστος των αποθεμάτων προσδιορίζεται με βάση το σταθμισμένο μέσο όρο του κόστους παρόμοιων ειδών, συνυπολογίζοντας τόσο τα αποθέματα που υπήρχαν στην αρχή της περιόδου όσο και αυτά που αγοράστηκαν ή παρήχθησαν κατά τη διάρκεια της περιόδου. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει τον υπολογισμό του μέσου κόστους ανάλογα με τις αλλαγές στα επίπεδα των αποθεμάτων και μπορεί να εφαρμόζεται είτε σε περιοδική βάση είτε κάθε φορά που πραγματοποιείται νέα παραλαβή.
Απαγόρευση της Μεθόδου LIFO
Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ) και τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), η μέθοδος Τελευταίας Εισαγωγής – Πρώτης Εξαγωγής (LIFO) απαγορεύεται. Αυτή η μέθοδος, που υποθέτει ότι τα πιο πρόσφατα αποθέματα είναι αυτά που πωλούνται πρώτα, δεν είναι αποδεκτή καθώς ενδέχεται να μην αντικατοπτρίζει την πραγματική οικονομική κατάσταση της επιχείρησης.
Καθαρή Ρευστοποιήσιμη Αξία
Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η εκτιμώμενη τιμή πώλησης ενός αποθέματος κατά την κανονική πορεία των εργασιών της επιχείρησης, μειωμένη με το εκτιμώμενο κόστος ολοκλήρωσης της παραγωγής και το κόστος διάθεσης που απαιτείται για να πραγματοποιηθεί η πώληση. Αυτή η αξία αντικατοπτρίζει την αναμενόμενη καθαρή αξία που μπορεί να ανακτήσει η επιχείρηση από την πώληση των αποθεμάτων της.
Το κόστος των αποθεμάτων μπορεί να μην είναι ανακτήσιμο σε περιπτώσεις όπως:
- Φθορά ή αχρήστευση των αποθεμάτων.
- Μείωση των τιμών πώλησης.
- Αύξηση των εκτιμώμενων εξόδων ολοκλήρωσης ή διάθεσης.
Είναι απαραίτητο να ελέγχεται η αξία των αποθεμάτων στις οικονομικές καταστάσεις, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν υπερβαίνει την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία τους. Σε περίπτωση που η λογιστική αξία των αποθεμάτων είναι υψηλότερη από την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία, πρέπει να γίνεται εγγραφή απομείωσης, με το ποσό της διαφοράς να αναγνωρίζεται ως έξοδο στην περίοδο που πραγματοποιείται η μείωση της αξίας.
Εάν, σε επόμενη περίοδο, αυξηθεί η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία των αποθεμάτων, τότε ο αντιλογισμός της προηγούμενης απομείωσης θα αναγνωριστεί ως μείωση του ποσού της απομείωσης που είχε επιβαρύνει τα έξοδα της προηγούμενης περιόδου, βελτιώνοντας έτσι την οικονομική εικόνα της επιχείρησης.
Η Accountsaints διαθέτει την τεχνογνωσία για να διασφαλίσει ότι η οικονομική σας οντότητα θα συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του ΔΛΠ 2. Επικοινωνήστε μαζί μας στο 2610 621 280 ή στο [email protected] για να προχωρήσουμε στη σωστή διαχείριση των αποθεμάτων σας και στη σύνταξη ακριβών και πλήρως εναρμονισμένων οικονομικών καταστάσεων.
