Οι κρατικές επιχορηγήσεις αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο στήριξης των επιχειρήσεων, παρέχοντας χρηματοδοτική ενίσχυση για επενδύσεις, ανάπτυξη και κάλυψη εξόδων. Ωστόσο, η σωστή λογιστική αντιμετώπισή τους απαιτεί αυστηρή συμμόρφωση με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ).
Το παρόν άρθρο αναλύει τις βασικές αρχές που διέπουν τη λογιστικοποίηση των κρατικών επιχορηγήσεων, τους ορισμούς που πρέπει να γνωρίζει κάθε οικονομική οντότητα και τις μεθόδους παρουσίασης στις οικονομικές καταστάσεις. Εξετάζεται επίσης η διαφορά μεταξύ επιχορηγήσεων για περιουσιακά στοιχεία και επιχορηγήσεων για την αποζημίωση εξόδων, καθώς και η διαδικασία αποπληρωμής μιας επιχορήγησης.
Σκοπός
Το παρόν Πρότυπο εφαρμόζεται για:
- τη λογιστική παρακολούθηση και γνωστοποίηση των κρατικών επιχορηγήσεων
- τη γνωστοποίηση άλλων μορφών κρατικής ενίσχυσης.
Ορισμοί
Κρατική υποστήριξη είναι μέτρο που λαμβάνεται από το κράτος με σκοπό την παροχή οικονομικού οφέλους σε συγκεκριμένη οικονομική οντότητα ή σειρά οικονομικών οντοτήτων, που πληρούν ορισμένα κριτήρια.
Κρατικές επιχορηγήσεις είναι ενίσχυση που παρέχεται από το κράτος με τη μορφή μεταβίβασης πόρων σε μια οικονομική οντότητα, σε ανταπόδοση του ότι αυτή έχει τηρήσει ή πρόκειται να τηρήσει ορισμένους όρους που σχετίζονται με τη λειτουργία της.
Χαριστικά δάνεια είναι δάνεια για τα οποία ο δανειστής παραιτείται από την εξόφλησή τους, εφόσον τηρηθούν ορισμένες προκαθορισμένες προϋποθέσεις.
Λογιστικός χειρισμός των κρατικών επιχορηγήσεων
Οι κρατικές επιχορηγήσεις, περιλαμβανομένης και της εύλογης αξίας των μη χρηματικών επιχορηγήσεων, δεν αναγνωρίζονται μέχρις ότου υπάρξει εύλογη βεβαιότητα ότι:
- η οικονομική οντότητα θα συμμορφωθεί με τους όρους που τις διέπουν και
- οι επιχορηγήσεις θα εισπραχθούν
Η είσπραξη επιχορήγησης δεν αποτελεί καταληκτική απόδειξη ότι έχουν εκπληρωθεί ή θα εκπληρωθούν οι όροι που διέπουν την επιχορήγηση.
Ο τρόπος είσπραξης της επιχορήγησης δεν επηρεάζει τη λογιστική μέθοδο που θα υιοθετηθεί σχετικά με την επιχορήγηση. Έτσι, η επιχορήγηση λογιστικοποιείται με τον ίδιο τρόπο, είτε εισπράττεται σε μετρητά είτε μειωτικά κάποιας υποχρέωσης προς το κράτος.
Χαριστικό δάνειο που χορηγείται από το κράτος αντιμετωπίζεται ως κρατική επιχορήγηση, εφόσον υπάρχει εύλογη βεβαιότητα ότι η οικονομική οντότητα θα εκπληρώσει τους όρους της μη αποπληρωμής του.
Τα ΔΠΧΑ απαγορεύουν την απευθείας πίστωση οποιασδήποτε επιχορήγησης στα ίδια κεφάλαια (κεφαλαιακή προσέγγιση).
Αντίθετα, ορίζουν τη λεγόμενη «προσέγγιση εισοδήματος», για την αναγνώριση των επιχορηγήσεων ως εσόδων κατά τις σχετικές περιόδους για να αντιστοιχιστούν με τις σχετικές δαπάνες ή κόστη που θα πρέπει να αντισταθμίσουν.
Ο συγκεκριμένος λογιστικός χειρισμός εξαρτάται από τον σκοπό της επιχορήγησης που λαμβάνεται.
Μια οικονομική οντότητα μπορεί να λάβει επιχορήγηση είτε για:
- Απόκτηση περιουσιακού στοιχείου ή
- Αποζημίωση εξόδων
Επιχορήγηση για περιουσιακά στοιχεία
Εάν μια οικονομική οντότητα λάβει την επιχορήγηση για την απόκτηση ορισμένων περιουσιακών στοιχείων, υπάρχουν δύο επιλογές για την παρουσίαση αυτής της επιχορήγησης στις οικονομικές καταστάσεις:
- Παρουσίαση αρχικά ως έσοδα επόμενων χρήσεων (αναβαλλόμενα έσοδα), που αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα σε συστηματική βάση κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του περιουσιακού στοιχείου, ή
- Αφαιρετικά της λογιστικής αξίας των σχετικών περιουσιακών στοιχείων που αποκτήθηκαν, όπου η επιχορήγηση αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια της ζωής ενός αποσβεστέου περιουσιακού στοιχείου ως μειωμένο έξοδο απόσβεσης.
Επιχορήγηση για αποζημίωση εξόδων
Εδώ, πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των επιχορηγήσεων για προηγούμενες δαπάνες (που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί) και για τρέχουσες ή μελλοντικές δαπάνες.
Εάν η επιχορήγηση παρέχεται για την αποζημίωση δαπανών που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν, τότε αναγνωρίζεται αμέσως στα αποτελέσματα.
Εάν η επιχορήγηση παρέχεται για την αποζημίωση δαπανών που πραγματοποιήθηκαν ή πρόκειται να πραγματοποιηθούν στην παρούσα περίοδο αναφοράς ή στο μέλλον, τότε η επιχορήγηση αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα στις περιόδους που πραγματοποιούνται τα έξοδα.
Από την άποψη της παρουσίασης, υπάρχουν 2 επιλογές:
- Να παρουσιάζεται το έσοδο της επιχορήγησης είτε ως τμήμα του κέρδους ή της ζημίας, είτε ξεχωριστά είτε κάτω από κάποιον γενικό τίτλο, όπως «Λοιπά έσοδα» ή
- Να αφαιρεθούν τα έσοδα της επιχορήγησης από τα αντίστοιχα έξοδα.
Περίπτωση αποπληρωμής κρατικών επιχορηγήσεων
Κρατική επιχορήγηση για την οποία δημιουργείται υποχρέωση αποπληρωμής της λογιστικοποιείται ως μεταβολή λογιστικής εκτίμησης (ΔΛΠ 8).
Η αποπληρωμή επιχορήγησης που αφορά περιουσιακό στοιχείο θα αναγνωρίζεται σε αύξηση της λογιστικής αξίας του στοιχείου αυτού ή σε μείωση του πιστωτικού υπολοίπου του σχετικού λογαριασμού εσόδων επόμενων χρήσεων, κατά το ποσό που αποπληρώνεται Το σωρευμένο ποσό των πρόσθετων αποσβέσεων, που μέχρι το χρόνο της πιο πάνω αποπληρωμής θα είχε αναγνωριστεί στα αποτελέσματα, αν δεν υπήρχε η επιχορήγηση, θα αναγνωρισθεί άμεσα στα αποτελέσματα.
Η αποπληρωμή μιας επιχορήγησης που αφορά έσοδα για αποζημίωση εξόδων, θα συμψηφίζεται πρώτα με το αναπόσβεστο αναβαλλόμενο πιστωτικό υπόλοιπο που έχει αναγνωρισθεί σχετικά με την επιχορήγηση. Εφόσον η αποπληρωμή υπερβαίνει αυτό το υπόλοιπο ή στην περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοιο υπόλοιπο, η αποπληρωμή θα αναγνωρίζεται άμεσα στα αποτελέσματα.
