Σκοπός
Στόχος του παρόντος Προτύπου είναι να προδιαγράψει τη λογιστική και τις γνωστοποιήσεις για παροχές σε εργαζόμενους. Το ΔΛΠ 19 απαιτεί από την οικονομική οντότητα να αναγνωρίζει:
- υποχρέωση, όταν ένας εργαζόμενος έχει παράσχει υπηρεσία με αντάλλαγμα παροχές σε που θα καταβληθούν μελλοντικά και
- έξοδο, όταν η οικονομική οντότητα αναλώνει τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την υπηρεσία που παρασχέθηκε από έναν εργαζόμενο με αντάλλαγμα την καταβολή παροχών.
Κατηγοριοποίηση Παροχών
Το Πρότυπο ταξινομεί τις παροχές σε εργαζομένους σε 4 κύριες κατηγορίες:
Βραχυπρόθεσμες παροχές σε εργαζομένους, εφόσον αναμένεται να διακανονιστούν πλήρως εντός δώδεκα μηνών από το πέρας της ετήσιας περιόδου αναφοράς στην οποία οι εργαζόμενοι παρέχουν τις σχετικές υπηρεσίες.
Παραδείγματα:
- μισθοί και εισφορές
- ετήσια άδεια και άδεια ασθένειας μετ’ αποδοχών
- συμμετοχή στα κέρδη
- μη χρηματικές παροχές, πχ ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
Παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία, όπως οι ακόλουθες:
- παροχές αποχώρησης (π.χ. συντάξεις και εφάπαξ ποσά που καταβάλλονται κατά την αποχώρηση)
- άλλες παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία, όπως ασφάλεια ζωής και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μετά την έξοδο από την υπηρεσία
Άλλες μακροπρόθεσμες παροχές σε εργαζομένους, όπως οι ακόλουθες:
- μακροχρόνιες απουσίες μετ’ αποδοχών όπως άδεια μακρόχρονης υπηρεσίας ή σαββατική άδεια
- παροχές ιωβηλαίου ή άλλης μακρόχρονης υπηρεσίας
- παροχές μακροχρόνιας ανικανότητας
Παροχές τερματισμού της απασχόλησης. Αφορά παροχές σε εργαζομένους που παρέχονται σε αντάλλαγμα για τη λήξη της απασχόλησης ενός εργαζομένου ως αποτέλεσμα είτε:
- της απόφασης μιας οικονομικής οντότητας να τερματίσει την απασχόληση ενός εργαζομένου πριν από την κανονική ημερομηνία συνταξιοδότησης ή
- της απόφασης ενός εργαζομένου να αποδεχθεί μια προσφορά παροχών με αντάλλαγμα τον τερματισμό της απασχόλησης.
Παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία
Διακρίνονται σε 2 βασικές κατηγορίες
- Προγράμματα καθορισμένων εισφορών
- Προγράμματα καθορισμένων παροχών
Προγράμματα καθορισμένων εισφορών
Είναι προγράμματα, σύμφωνα με τα οποία μια οικονομική οντότητα καταβάλλει πάγιες εισφορές σε μια ξεχωριστή οντότητα (ένα ταμείο) και δεν θα έχει καμία νομική ή τεκμαιρόμενη υποχρέωση να καταβάλει περαιτέρω εισφορές από τις συμφωνηθείσες, εάν το ταμείο δεν διαθέτει επαρκή περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσει όλες τις παροχές στους εργαζόμενους.
Κατά συνέπεια, ο αναλογιστικός κίνδυνος (ότι οι παροχές θα είναι λιγότερες από τις αναμενόμενες) και ο επενδυτικός κίνδυνος (ότι τα περιουσιακά στοιχεία που είναι επενδυμένα θα είναι ανεπαρκή για να καλύψουν τις αναμενόμενες παροχές), βαρύνουν τον εργαζόμενο.
Λογιστικά, ο εργοδότης θα αναγνωρίζει τις καταβλητέες εισφορές σε αυτό το πρόγραμμα ως έξοδο στα αποτελέσματα (ή στο κόστος ενός περιουσιακού στοιχείου αν προβλέπεται από κάποιο ΔΠΧΑ), όπως συμβαίνει και στις βραχυπρόθεσμες παροχές σε εργαζομένους. Όταν οι εισφορές δεν αναμένεται να διακανονιστούν πλήρως πριν από δώδεκα μήνες μετά το τέλος της περιόδου αναφοράς, θα προεξοφλούνται (discounted).
Προγράμματα καθορισμένων παροχών
Σε αντίθεση με το παραπάνω, εδώ ο εργοδότης έχει την υποχρέωση και τη δέσμευση να καταβάλει συγκεκριμένο ποσό παροχών στους τωρινούς και πρώην εργαζόμενους, σύμφωνα με το συμφωνηθέν πλάνο, και έτσι όλος ο αναλογιστικός και επενδυτικός κίνδυνος βαρύνει την οικονομική οντότητα.
Ο λογιστικός χειρισμός για τα προγράμματα καθορισμένων παροχών είναι ένα από τα πιο σύνθετα ζητήματα στα ΔΠΧΑ, γιατί απαιτούνται αναλογιστικές παραδοχές (actuarial assumptions) για να επιμετρηθεί η δέσμευση και το έξοδο, ενώ υπάρχει πιθανότητα αναλογιστικών κερδών και ζημιών. Επιπλέον, οι δεσμεύσεις επιμετρώνται σε προεξοφλητική βάση (discounted basis) γιατί μπορεί να διακανονιστούν μετά από πολλά χρόνια από την παροχή της σχετικής υπηρεσίας από τους εργαζόμενους.
Το τελικό κόστος ενός προγράμματος καθορισμένων παροχών μπορεί να επηρεάζεται από πολλές μεταβλητές, όπως οι τελικοί μισθοί, η κινητικότητα και η θνησιμότητα του προσωπικού, οι εισφορές των εργαζομένων και οι τάσεις των ιατροφαρμακευτικών δαπανών. Για να επιμετρηθεί η παρούσα αξία (present value) των δεσμεύσεων καθορισμένων παροχών μετά την έξοδο από την υπηρεσία και του σχετικού κόστους της τρέχουσας υπηρεσίας, είναι αναγκαίο:
- Να εφαρμοστεί μια μέθοδος αναλογιστικής αποτίμησης (μέθοδος προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας)
- Να κατανεμηθεί η παροχή σε περιόδους υπηρεσίας
- Να γίνουν αναλογιστικές παραδοχές
Επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλέφωνο 2610 621 280 ή στο email [email protected] και λάβετε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε!
