Η Κατάσταση Ταμειακών Ροών αποτελεί μία από τις βασικές οικονομικές καταστάσεις που απαιτούνται για την πλήρη και ορθή δημοσίευση σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ). Ο κύριος στόχος της είναι να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις μεταβολές στα ταμειακά διαθέσιμα και τα ταμειακά ισοδύναμα μιας οικονομικής οντότητας κατά τη διάρκεια μίας περιόδου.
Οι χρήστες των οικονομικών καταστάσεων μπορούν να αξιολογήσουν πώς μια επιχείρηση δημιουργεί ταμειακά διαθέσιμα και πώς τα αξιοποιεί για να καλύψει τις ανάγκες της. Η Κατάσταση Ταμειακών Ροών κατατάσσει αυτές τις ροές σε τρεις κατηγορίες: λειτουργικές, επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες.
Ορισμοί
- Ταμειακά διαθέσιμα: Μετρητά και καταθέσεις όψεως που είναι άμεσα διαθέσιμα.
- Ταμειακά ισοδύναμα: Βραχυπρόθεσμες, υψηλής ρευστότητας επενδύσεις που είναι άμεσα μετατρέψιμες σε μετρητά και υπόκεινται σε ασήμαντο κίνδυνο μεταβολής αξίας.
- Ταμειακές ροές: Οι εισροές και οι εκροές μετρητών και ταμειακών ισοδυνάμων.
Παρουσίαση της Κατάστασης Ταμειακών Ροών
Η κατάσταση των ταμειακών ροών απεικονίζει τις ταμειακές ροές στη διάρκεια της περιόδου, ταξινομημένες κατά λειτουργικές, επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες. Στο τέλος της αναφοράς απεικονίζεται το ποσό ταμειακών διαθεσίμων και ισοδύναμων στην αρχή της περιόδου, η καθαρή μεταβολή τους και το ποσό στο τέλος της περιόδου.
Λειτουργικές δραστηριότητες είναι οι κύριες δραστηριότητες που δημιουργούν έσοδα σε μια οντότητα και άλλες δραστηριότητες που δεν είναι επενδυτικής ή χρηματοδοτικής φύσης. Παραδείγματα ταμειακών ροών από λειτουργικές δραστηριότητες είναι:
- εισπράξεις από την πώληση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών
- εισπράξεις από δικαιώματα εκμετάλλευσης, αμοιβές, προμήθειες και άλλα έσοδα
- καταβολές μετρητών προς προμηθευτές αγαθών και υπηρεσιών και προς εργαζόμενους
- καταβολές μετρητών ή επιστροφές φόρων εισοδήματος, εκτός αν μπορεί ειδικά να εξατομικευτούν ως χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες
Επενδυτικές δραστηριότητες είναι η απόκτηση και η διάθεση μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων και άλλων επενδύσεων, που δεν συμπεριλαμβάνονται στα ταμειακά ισοδύναμα και που προορίζονται να δημιουργήσουν μελλοντικά έσοδα και ταμειακές ροές. Παραδείγματα ταμειακών ροών που προέρχονται από επενδυτικές δραστηριότητες είναι:
- καταβολές μετρητών για την απόκτηση ενσωμάτων παγίων, άυλων περιουσιακών στοιχείων και λοιπών μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων. Αυτές οι πληρωμές συμπεριλαμβάνουν και εκείνες που σχετίζονται με κεφαλαιοποίηση κόστους ανάπτυξης και ιδιοκατασκευαζόμενα ενσώματα πάγια
- εισπράξεις από πωλήσεις ενσωμάτων παγίων, άυλων περιουσιακών στοιχείων και λοιπών μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων
- καταβολές μετρητών ή εισπράξεις από την απόκτηση συμμετοχών στο κεφάλαιο άλλων οικονομικών οντοτήτων, χρεωστικών μέσων άλλων οικονομικών οντοτήτων, καθώς και συμμετοχών σε κοινοπραξίες (άλλες εκτός από πληρωμές τοις μετρητοίς για χρηματοπιστωτικά μέσα που θεωρούνται ως ταμειακά ισοδύναμα ή για εκείνα που κατέχονται για ανταλλαγή ή μεταπώληση)
- καταβολές ή εισπράξεις από ταμειακές προκαταβολές και δάνεια που δίδονται σε τρίτους (άλλα εκτός από προκαταβολές και δάνεια που δίδονται από ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα)
- καταβολές μετρητών ή εισπράξεις για συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης και προθεσμιακές συμβάσεις, για συμβάσεις δικαιωμάτων προαίρεσης και συμβάσεις ανταλλαγών, εκτός αν οι συμβάσεις κατέχονται για συναλλακτικούς σκοπούς ή εμπορική εκμετάλλευση ή οι πληρωμές κατατάσσονται στις χρηματοδοτικές δραστηριότητες
Χρηματοδοτικές δραστηριότητες είναι οι δραστηριότητες που καταλήγουν σε μεταβολές στο μέγεθος και στη συγκρότηση του μετοχικού κεφαλαίου και του δανεισμού της οικονομικής οντότητας.
- εισπράξεις μετρητών από την έκδοση μετοχών ή άλλων συμμετοχικών τίτλων
- καταβολές μετρητών στους μετόχους ή εταίρους για να εξαγοραστούν ή να επιστραφούν οι μετοχές της οικονομικής οντότητας
- εισπράξεις μετρητών από την έκδοση χρεωστικών ομολόγων, δανείων, γραμματίων, ομολογιών, ενυπόθηκων δανείων και άλλων βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων δανείων
- εκταμιεύσεις για αποπληρωμή δανείων
- καταβολές μετρητών του μισθωτή για τη μείωση του οφειλόμενου υπολοίπου της υποχρέωσης από μίσθωση.
Μέθοδοι παρουσίασης
Η οικονομική οντότητα θα εμφανίζει τις ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες χρησιμοποιώντας μία από τις παρακάτω μεθόδους:
- την άμεση μέθοδο, κατά την οποία γνωστοποιούνται οι κύριες κατηγορίες ακαθάριστων εισπράξεων και ακαθάριστων καταβολών μετρητών
- την έμμεση μέθοδο, κατά την οποία το κέρδος ή η ζημία προσαρμόζεται με βάση τις επιδράσεις των συναλλαγών μη ταμειακής φύσης, των αναβαλλόμενων ή των δουλευμένων λειτουργικών εισπράξεων ή πληρωμών του παρελθόντος ή του μέλλοντος, των μεταβολών στο κυκλοφορούν ενεργητικό και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, όπως επίσης και των στοιχείων εσόδων ή εξόδων που συνδέονται με επενδυτικές ή χρηματοδοτικές ταμειακές ροές.
Ανεξαρτήτως της επιλογής της άμεσης ή της έμμεσης μεθόδου, οι ταμειακές ροές από επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες απεικονίζονται με τον ίδιο τρόπο.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι βάσει του ΔΛΠ 7, η οικονομική οντότητα οφείλει να εμφανίζει ξεχωριστά τις κύριες κατηγορίες ακαθάριστων εισπράξεων και ακαθάριστων καταβολών μετρητών, που προέρχονται από επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες, εκτός από συγκεκριμένες εξαιρέσεις κατηγοριών ταμειακών ροών που δύνανται να εμφανίζονται σε καθαρή βάση. Για παράδειγμα, εισπράξεις και πληρωμές για λογαριασμό πελατών, όταν οι ταμειακές ροές αντικατοπτρίζουν τις δραστηριότητες του πελάτη μάλλον παρά εκείνες της οικονομικής οντότητας και μισθώματα που εισπράχθηκαν για λογαριασμό ιδιοκτητών ακινήτων και αποδόθηκαν σε αυτούς.
